Ouders – te betrokken of juist onzichtbaar? We geven je tips over hoe je goed omgaat met álle typen ouders.

De ouders van Yara spreken je dagelijks aan. Over Yara, over de indeling van de groepjes tijdens de excursie, over dat interessante nieuwe boek wat je écht zou moeten lezen, over of de planning voor het nieuwe schooljaar al rond is, over… Nouja, alles 😉

De ouders van Yannick zie je nooit. Je hebt ze gemist bij de ouderavond. Het kennismakingsgesprek hebben ze last minute afgezegd. En ondanks 3 herinneringen op de vraag om een boek van thuis mee te nemen, had Yannick als enige van de klas geen boek mee.

Ouders… soms zijn ze naar je gevoel té betrokken, soms té weinig.

De ene ouder mailt dagelijks, de ander hoor je het hele jaar niet. Beide kunnen een uitdaging zijn voor onderwijsprofessionals. Hoe zorg je voor constructieve communicatie met álle ouders – zonder dat het jou uitput?

Wat doe je als je ouders te weinig of juist te veel betrokken zijn?”

Controlebehoefte, eigen schoolervaring, zorgzaamheid, betrokkenheid en bezorgdheid maken een mate van betrokkenheid die als te veel van het goede kan voelen.

Taalbarrière, werkdruk, wantrouwen, onzichtbare drempels maken een mate van betrokkenheid die als te weinig kan voelen.

Wat kun je doen? – 3 scenario’s, 3 strategieën

De ‘overbetrokken’ ouder: stel grenzen zonder af te wijzen. Gebruik de kracht van hun betrokkenheid. Begrenzen gaat over vriendelijk duidelijk aangeven waar voor jou de grens ligt. De grootste valkuil is ‘vaag taalgebruik’. Hou het daarom zo feitelijk en concreet als mogelijk en geef aan wat je wilt of verwacht:

Stel je voor: de moeder van Yara staat voor je. Ze zegt

 ‘Ik heb gister nog even nagedacht over de indeling van de klas. Ik denk toch dat je er verstandig aandoet om de oude indeling nog even aan te houden. Wat goed is, hoeft niet aangepast, toch?!. Laat het lekker zo, scheelt jou ook weer werk, je hebt het al druk genoeg.’

Een grens stellen in deze situatie, ziet er dan zo uit:

‘Je zegt dat je hebt nagedacht over de indeling van de klas en je adviseert me deze te laten zoals ie is. Ik vind dat vervelend – het voelt voor mij alsof je mijn werk overneemt. Ik zou het fijn vinden als je de indeling van de klas aan mij overlaat.’

De onzichtbare ouder: zoek contact op een laagdrempelige manier. Een belletje werkt soms beter dan een app.

Een veelgestelde vraag in trainingen is hoe je omgaat met ouders die niet op komen dagen of zich niet uitspreken op de momenten dat ze er wel zijn. Dat is ook lastig. Hier is het wel de moeite waard om te investeren in de relatie en vanuit daar te onderzoeken wat maakt dat een ouder zo op de achtergrond is. Onze tip hierin? ‘Maak contact in vredestijd’ Daarmee bedoelen we: maak contact als er (nog) niets aan de hand is, als er nog geen ingewikkelde of moeilijke dingen met elkaar te bespreken zijn. Maak zelf de eerste beweging – loop na schooltijd even mee met de leerling, bel de ouder op, betrek hem of haar bij een uitje of activiteit. Probeer vanuit die basis van vertrouwen te onderzoeken wat maakt dat de ouder terughoudend is. Wellicht ligt er een zorg of aanname aan ten grondslag, die je makkelijk kunt wegnemen.

De conflictmijdende ouder: bied veiligheid en erkenning, wees voorspelbaar in je communicatie.

De moeder van Carlos die wel graag helpt bij klasse uitjes, maar bij een gesprek over de voortgang haar man naar het gesprek stuurt. Die een attentie voor je meeneemt op de dag van de leraar, maar stil en op de achtergrond is tijdens het rapportgesprek. Je merkt dat jij het daardoor steeds lastiger gaat vinden om het gesprek aan te gaan over het lastige gedrag van Carlos in de klas. Dus breng je je boodschap prachtig verpakt, maar kom je niet echt tot de kern. Onze tip hierin: wees voorspelbaar. En wanneer je dan het gesprek over het lastige gedrag van Carlos gaat voeren, kan dat er zo uitzien:

‘Fijn dat je er bent. Ik vind het best lastig om dit met je te bespreken – ik zie dat je heel erg je best doet om Carlos te motiveren zich beleefd en netjes te gedragen op school. Ik vind het belangrijk dat je weet wat er afgelopen week is gebeurd, en daarom wil ik dat graag met je bespreken vanmiddag. Ik vertel je wat me is opgevallen, daarna hoor ik graag van je wat je ervan vindt en kijken we samen naar wat zou kunnen helpen.’

Een uitnodigende houding helpt altijd. Probeer te begrijpen wat maakt dat de ouder zich opstelt zoals hij of zij zich opstelt.

Wil je beter leren omgaan met álle typen ouders, zonder frustratie of werkdruk? Bekijk onze praktische training: ‘Oudercommunicatie met impact – navigeren door lastig gedrag Dit is een eendaagse training die je als team tijdens een studiedag kunt volgen of jezelf kunt aanmelden voor de open inschrijving op vrijdag 26 september 2025.